Krajki, siermięgi i zapaski. Dzukijskie stroje ludowe

Suwalski Ośrodek Kultury, Wspólnota Litwinów w Polsce, Muzeum Krajoznawcze w Olicie oraz Konsulat Republiki Litewskiej w Sejnach serdecznie zapraszają na wernisaż wystawy “Stroje ludowe Dzuków”. Podczas otwarcia wystawy wystąpi chór Domu Kultury Litewskiej w Puńsku „Dzūkija”.

Foyer SOK, I piętro, ul. Jana Pawła II 5

wstęp wolny | wystawa czynna do 18.04.2018 | wernisaż wystawy odbył się 27.03.2018

Litwa dzieli się na pięć regionów etnograficznych: Auksztota (lit. Aukštaitija), Dzukija (lit. Dzūkija) Suwalszczyzna (lit. Suvalkija, Sūduva) Żmudź (lit. Žemaitija), Mała Litwa, (lit. Mažoji Lietuva), które charakteryzuje nie tylko różnorodność językowa (gwary), lecz także wiele aspektów etnokultury, w tym stroje ludowe. Odświętne stroje ludowe składają się z tych samych części niezależnie od regionu. Różnią się natomiast wykrojem, tkaniną, kolorystyką, ornamentami, nakryciem głowy, biżuterią oraz dodatkami.

Dzukijski kobiecy strój ludowy charakteryzuje wielobarwność oraz kraciaste i pasiaste wzornictwo. Składa się on z koszuli, kamizelki, długiej spódnicy, zapaski i nakrycia głowy. Strój męski to płócienna koszula, płócienne, sukienne bądź półwełniane spodnie, kamizelka, płócienny bądź sukienny kaftan oraz kapelusz. Wierzchnią odzież stanowią siermięgi. Ważną częścią ubioru zarówno męskiego i kobiecego była krajka, szeroka do stroju męskiego, węższa dla kobiecego. Krajki tkano we wszystkich regionach Litwy, jednak charakterystyczna dla regionu Dzukija jest ich ogromna różnorodność. 

Podczas otwarcia wystawy wystąpi chór Domu Kultury Litewskiej w Puńsku „Dzūkija”.

Lietuvos teritorijoje yra susiformavę penki etnografiniai regionai, kurie skiriasi tarmėmis ir įvairiais etninės kultūros aspektais – tarp jų ir tradiciniais kaimo drabužiais. Tai Aukštaitija, Žemaitija, Dzūkija, Suvalkija ir Mažoji Lietuva (Klaipėdos kraštas). Šventadienį kostiumą visuose regionuose sudarė tos pačios pagrindinės dalys, skyrėsi tik drabužių sukirpimas, audiniai, spalvos, ornamentai, galvos apdangalai, papuošalai bei kiti aksesuarai.

Dzūkių moterų tautiniams drabužiams būdingas spalvų, dryžių ir langelių margumas. Tradicinę jų aprangą sudarė marškiniai, sijonas, prijuostė, liemenė bei galvos apdangalas. Vyrai dėvėjo marškinius, liemenę, švarką, kelnes ir skrybelę. Viršutinis apdangalas vadinamas sermėga. Labai svarbi dzūkiško moterų ir vyrų kostiumo dalis – juosta. Sunkiems viršutiniams vyrų rūbams platesnė, moterų kostiumui paprastai siauresnė, senais tradiciniais ornamentais išmarginta juosta buvo pirmasis kiekvienos mažos mergaitės audinys. Juostas audė ir naudojo visuose Lietuvos regionuose, tačiau nė viename etnografiniame rajone juostos nėra tokios įvairios, kaip Dzūkijoje.

Atidarymo metu koncertuos Punsko Kultūros namų choras „Dzūkija”.


 

Kategoria: Archiwum