Tak bywało w Jarocinie. Rock w czasach buntu

DROGI KONTRKULTURY – “PUNKt zgniotu. Jarocin – rock w czasach buntu”
17.04, godz. 18:00, Sala Kameralna SOK, ul. Papieża Jana Pawła II 5

Gościem Pawła Bydelskiego będzie reżyser Leszek Gnoiński, który opowie o znaczeniu rocka w latach 70. i 80. XX wieku. Dyskusję zilustruje głośny film “Beats of freedom” oraz premierowe odcinki serialu o festiwalu w Jarocinie.

wstęp wolny

Kontrkultura najczęściej bywa określana jako ruch skierowany przeciwko powszechnie uznanym prądom intelektualnym i artystycznym, a także wartościom i ustalonym stylom życia. Do niedawna, kojarzona głównie z buntem, miała wydźwięk pejoratywny, a przecież nierzadko bywało, że poprzez przeciwstawienie się „zadowolonym, sytym, leniwym hipokrytom” stawała się synonimem jej tworzenia. Wciąż pojawiają się jednak głosy, że kontrkultura tak naprawdę jedynie wzmacnia te zjawiska, które zwalcza. Nie zawsze kontestatorzy działają w mniejszości, nie zawsze są przeciw, bywa, że ich hasła są przeceniane, a często stają się elementem kwestionowanego systemu.

Nasz cykl jest poświęcony działaniom alternatywnym, z których rodziły się nowe formy twórczości w sztuce, teatrze i literaturze. Podczas kolejnych spotkań chcemy, z pomocą polskich i zagranicznych fachowców – socjologów i twórców kultury, przybliżyć społeczności suwalskiej, głównie tej młodej, że również w Polsce, w czasach przaśnego PRL-u, prężnie działało „podziemie kontrkulturalne”, istniały całe rzesze twórców i pasjonatów wolności, dzięki którym rozwijał się m.in. rock, popart czy fantastyczna teatralno-performatywna scena offowa. Będziemy rozmawiać z wybitnymi artystami, animatorami kultury, kreatorami najważniejszych przestrzeni kontrkulturowych o dawnym i współczesnym pojmowaniu w ogóle kultury Pokusimy się o stworzenie mini kompendium wiedzy o światowej i polskiej nonkonformistycznej postawie twórców wobec oficjalnie panujących trendów, mód i stylów w szeroko pojętej kulturze.

“PUNKt zgniotu. Jarocin – rock w czasach buntu”

17 kwietnia zapraszamy na drugie spotkanie cyklu, gościem którego będzie Leszek Gnoiński – reżyser i scenarzysta filmu “Beats of Freedom – Zew wolności”, dziennikarz muzyczny; z Wojtkiem Słotą zrealizował także sześcioodcinkowy serial “Historia polskiego rocka”. Rozmowa z Gnoińskim ma być formą podróży po polskim świecie muzycznym lat osiemdziesiątych. Trochę na przekór sugestywnej nazwie spotkania, tematem dyskusji będzie szeroko pojęta muzyka rockowa i alternatywna, bo taką właśnie, wbrew powszechnemu mniemaniu, prezentował jarociński festiwal.

beatsofreedom1

Mówi Leszek Gnoiński w wywiadzie dla culture.pl: „Charakter rocka od początku stał w kontrze do zastanej rzeczywistości obyczajowej, kulturowej, politycznej, społecznej – tak właśnie było w latach 60., 70., a szczególnie 80. Rock nigdy nie walczył z systemem komunistycznym i nawet nie miał zamiaru spełniać takiej roli. Opisywał ciężkie czasy językiem prostym, często dosadnym, choć w tekstach nie brakowało również celnych metafor. Piosenki niszczyły stereotypy, tworzyły więzi między młodymi ludźmi, pozwoliły nam, chociaż przez chwilę, poczuć się wolnymi. Pokazały, że oprócz oficjalnie promowanej rozrywki, jest też ta podziemna żyjąca własnym życiem, daleka od politycznego cynizmu rządzących i uniesień opozycji. Posiadającą własny język i swoją publiczność. Rock był jedną z ważniejszych dziedzin, które mnie ukształtowały, teraz stał się ważnym elementem mojego życia.”

Po dyskusji zapraszamy na projekcję filmu „Beats of Freedom – Zew wolności” (reż. Leszek Gnoiński, 2012 r., 75’). Ten porywający dokument muzyczny o narodzinach rocka w Polsce to prawdziwa podróż w czasie, możliwa dzięki zachowanym unikalnym i nierzadko wstrząsającym nagraniom z ostatnich 50 lat. Barwne wspomnienia znanych muzyków i ich zaskakujące zwierzenia sprawiają, że na długo zapada w pamięci.

W programie również premierowy pokaz dwóch odcinków mini-serialu dokumentalnego o jarocińskim festiwalu poświęconego rozwojowi rocka w Polsce. Zobaczymy odcinki pt.: „Dzieci rewolucji piją mleko” (lata 1983-1986) i „Wiatr wieje tam gdzie chce” (lata 1987-1990). Serial zawierający rzadkie nagrania archiwalne powstał na zlecenie Spichlerza Polskiego Rocka, ekspozycji poświęconej historii jarocińskich festiwali.

Spotkanie poprowadzi Paweł Bydelski.

Dziękujemy Spichlerzowi Polskiego Rocka za umożliwienie przeprowadzenia pokazu w Suwałkach 2 premierowych odcinków.

Leszek Gnoiński

Autor książek o tematyce muzycznej: “Raport o Acid Drinkers” (1996), bestsellerowy “Kult Kazika” (2000), “Myslovitz. Życie to surfing” (2009) oraz “Encyklopedii polskiego rocka” (wspólnie z Janem Skaradzińskim), która doczekała się czterech wydań (pierwsze w 1996 roku). Jest ponadto redaktorem płyt z serii “Złota kolekcja”, “Gwiazdy muzyki lat 80.” oraz “Acid Empire – Anthology 1989-2008” z utworami Acid Drinkers, a także wydawnictw Myslovitz “The Best Of…” i DVD “Happiness Is Easy”.

Jako dziennikarz pisał m.in. do “Dziennika”, “Machiny”, “Tylko Rocka”, Magazynu Muzycznego “Muza” (w którym pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego), “Dziennika Polskiego”, portalu www.cgm.pl (którego był również redaktorem naczelnym). Przeprowadził setki wywiadów z niemal wszystkimi najważniejszymi polskimi muzykami związanymi nie tylko z muzyką rockową.
Prowadził audycje autorskie w warszawskim Radiu 94 i krakowskim Ex FM. Był jurorem na Yach Film Festival, Jarocin Festiwal, krakowskim Przeglądzie Kapel Studenckich. Uczestniczy w Akademii Fonograficznej przyznającej Fryderyki.

“Beats of Freedom”, czyli jak obalić reżim totalitarny za pomocą wzmacniacza domowej roboty.

Jak muzyka rockowa może zmienić ustrój polityczny? Czy da się z pomocą rocka ocalić wolność osobistą w totalitarnym państwie? Jak cenzura wpływa na jakość muzyki i tekstów rockowych?

beatsofreedom

Niebywały fenomen europejskiej kultury lat 80. Alternatywna muzyka rockowa w Polsce wymyka się spod kontroli i wybucha z siłą niespotykaną nigdzie indziej w bloku komunistycznym. Rock buduje swój niezależny świat, którego władza i cenzura nie umieją kontrolować. Muzyka powstaje wszystkim i wszystkiemu – ideologii partii komunistycznej, kościoła katolickiego i starszych pokoleń Polaków.

Rozwijają się wtedy wszystkie gatunki muzyki rockowej – od najbardziej klasycznych form, przez reggae, dub, punk rocka, nową falę, aż do najbardziej awangardowych odmian muzyki industrialnej. Setki zespołów, setki tysięcy fanów. Tworzy się podziemny obieg nagrań, koncertów i wydawnictw.

W oficjalnym programie państwowego radia powstaje lista przebojów, która co tydzień przedstawia ranking najlepszych polskich i światowych przebojów. W ramach solidarności z polską młodzieżą do kraju chętnie przyjeżdżają z koncertami muzycy z całego świata – od Iron Maiden do Genesisa P. Orridge’a.

Dokument “Beats of Freedom” pokazuje ten niezwykły w Polsce czas. Korzystając z unikalnych materiałów archiwalnych autorzy dynamicznie zrekonstruowali obraz wielkiego, spontanicznego zrywu młodzieży. Zrywu, który wcale nie dotyczył polityki, tylko poczucia godności i wolności osobistej. Wbrew stanowi wojennemu, kryzysowi i brakowi jakichkolwiek perspektyw.
“Beats of Freedom” rozbrzmiewa wieloma piosenkami z lat 80. O tych czasach opowiadają w filmie niemal wszyscy ci muzycy, którzy tworzyli historię polskiego rocka. Pokazane są również fragmenty koncertów z “polskiego Woodstock”, czyli corocznego festiwalu w Jarocinie, na którym debiutowali najwięksi.